قالبگیری تزریقی نوعی قالب سازی است که مواد مذاب مانند فلزات، شیشه و الاستومرها که عموماً پلاستیک هستند تحت فشار بهداخل قالب تزریق میشود. در فرآیند های قالب گیری تزریقی مولدینگ رزین ها و پودرها و دانه های گرانول های پلاستیکی را می توان به محصولات مفید تبدیل نمود. این سیستم بر خلاف سیستم ریژه که مذاب تحت نیروی وزن خود بداخل قالب میرود امکانات تولید قطعات محکم و بدون مک میباشد. ریختهگری تزریقی بهترین راه تولید یک محصول پلاستیکی با استفاده از دستگاه تزریق پلاستیک میباشد.
نکته ی مشترک در همه ی فرآیند های قالب گیری این است که در تمام این فرآیند ها از نیروی فورس استفاده می شود در قالب گیری مواد پلاستیکی پودری و دانه ای گرانول باید از نیروی زیادی استفاده کرد ولی پر کردن قالب با رزین مایع احتیاج به نیروی به مراتب کمتری دارد فرآیند قالب گیری پلاستیک ها بسیار زیاد است به همین دلیل ما در باره ی سه گروه اصلی این فرآیند ها یعنی قالب گیری تزریقی کمپراسیون و انتقالی ترانسفر به صورت مختصر مباحثی ارائه داده ایم .
قالب گیری تزریقی
یکی از رایج ترین روش های تولید قطعات پلاستیکی است بدنه ی تلویزیون ها مانیتور ها دستگاه پخش سی دی ها عینک ها مسواک ها قطعات خودرو و بسیاری قطعات دیگر با این روش ساخته می شود .
قالب گیری تزریقی را می توان برای همه ی ترموپلاست ها به جز پلی تترا فلورو اتیلن پلیامید بعضی پلی استر ها و بعضی پلاستیک های خاص دیگر به کار برد.
ماشین های قالب گیری تزریقی خاص ترموس ها را می توان برای ساخت قطعاتی از جنس ملامین پلی استر استفاده کرد در قالب گیری تزریقی همه ی این مواد گرمای کافی به دانه های پلاستیکی اعمال می شود تا بتوانند درون قالب و گذر گاه های ان جاری شوند پس این ماده به درون یک قالب بسته با فشار تزریق می شود تا همه ی حفره ی قالب را پر کرده و فرم مورد نظر را به خود بگیرد بعد از سرد شدن ماده و انجماد کامل ان قالب باز شد و پیشنهاد بیرون انداز قطعه ی کار پلاستیکی را از قالب خارج می کند.
قالبهای پلاستیک ازنظر کلی به دونوع تقسیم میشوند:
۱- قالبهای با راهگاه سرد
۲- قالبهای با راهگاه گرم
و نیز از نظر ساختمانی بر دونوع میباشند:
۱- قالبهای دو صفحهای
۲- قالبهای سه صفحهای که تعداد صفحات قالب و خط جدایش آنها بر اساس عواملی مانند تعداد حفرههای قالب، شکل قطعه پلاستیکی، نوع ماشین تزریق، نوع مواد مصرفی و سیستم خروجی هوا و … تعیین میشوند
اصولاً در هر قالب تزریقی دو بخش اصلی وجود دارد.
۱- بخش ثابت قالب (نیمه ثابت) که در این نیمه مواد گرم تزریقی پلاستیک تزریق میشوند.
۲- بخش متحرک (نیمه محرک) که روی قسمت متحرک ماشین تزریق بسته میشوند و سیستم و مکانیزم بیرون اندازی قطعات اکثرا در آن قرار دارد.
تعیین تعداد حفرهها و محفظههای قالب از نکات مهم طراحی قالبهای تزریقی میباشد و قالبهای پلاستیک در این زمینه بر ۲ نوع هستند:
۱- قالبهای تک حفرهای
۲- قالبهای چند حفرهای
– قالبهای تک حفرهای:
در مواردی از قالبهای تک حفرهای استفاده میشود که مقدار تولید قطعه پلاستیکی محدود باشد؛ بنابراین طراحی و ساخت قالبهای تک حفرهای از نظر زمان ساخت و مسائل اقتصادی – ارزانتر تمام خواهد شد.
قالبهای چند حفرهای:
اگر تعداد فرآوردههای تولیدی زیاد باشد، بالاخص در مواردی که قطعه هم کوچک باشد از روش طراحی و ساخت قالبهای چند حفرهای استفاده میشود.
پلاستیکها به دو گروه تقسیم میشوند:
(۱)ترموپلاستیک،
(۲)ترموست (باکالیت)
انواع قالبهای مواد ترموست (باکالیت)
در روش قالبگیری مواد ترموست، مواد درمحفظه قالب به مرور گرم و حرارت میبینند و بعد به داخل قالب گرم تغذیه میشوند و این مواد نرم شده شکل و فرم حفره و محفظههای قالب را ه بر اثر فشار قالب میگیرد و بر اثر تغییرات شیمیایی خنک و به بیرون قالب انداخته میشوند.
قالب گیری مواد ترموست با سه روش مشخص صورت میگیرد، البته از روشهای دیگری مانند حدیدهای و … استفاده میشود.
۱- قالب گیری انتقالی
۲- قالب گیری تحت فشار
۳- قالب گیری تحت فشار پیستون
۱- قالب گیری انتقالی:
در این روش مواد از درون یک یا چند کانال، تحت فشار از میان محفظه باردهی به داخل حفره قالب تزریق میشوند وقالب قبل از شروع کار جفت و بسته میشود.
۲- روش قالب گیری تحت فشار :
در روش قالب گیری تحت فشار پودر یا ساچمهها یا قرصهای مواد در محفظه قالب ریخته میشود وبا بسته شدن قالب، تحت فشار و حرارت فرم قطعه دلخواه را میگیرد.
۳- روش قالب گیری تحت فشار پیستون:
در روش قالب گیری تحت فشار پیستون مواد ترموست تحت فشار پیستون که شکل رویهٔ قطعه کار را میسازد به درون محفظه و حفره قالب وارد میشود و تحت فشار وحرارت فرم لازم را میگیرد.